Keuken: potten, pannen, branders….
Afhankelijk van de menu kaart en de lengte van de trip kies ik een keuken set-up. Soms is het een kwestie van alleen maar water koken, dat in een zakje gieten, laten inwerken en uit de zak opeten en soms wordt er voor een groep in een Dutch Oven gekookt met aardappels, vlees, groenten en meer.
Mok
Voor een weekendje, ideaal om alleen water op te warmen met esbit of een ‘supercat’ alcohol brandertje (of een andere DHZ alcoholbrander). Momenteel gebruik ik een kleine aluminium mok (€ 7,50) waar 35 cl ingaat. Weegt slechts 50 gram dus voor een laag gewicht en klein pakvolume is warm eten en drinken gewaarborgd. Een nadeel van een metalen mok is dat je, bot gezegd, je bek er aan kan branden. Een aparte mok of een ‘rubber’ rand die je op de lip van de mok plaatst verhelpt dit. Een dekseltje is zo gemaakt van de bodem van een soepblik o.i.d. met een sleutelring of remkabeldraad (bergt plat op) om de deksel op te pakken.
Om de mok van het vuur of brandertje te pakken, gebruik ik een zakdoek of buff.
Een verknipt blikje, in mijn geval ananas als ik het me goed herinner, fungeert als potstand en windscherm, een groot theelichtje als brander voor de alcohol of gewoon een blokje esbit. Nog een optie; een blikje kattenvoer is met een priem zo omgetoverd tot ‘supercat’ brander, brander en potstand in één. Dan een windschermpje fabriceren van aluminium keuken folie en de keuken is compleet.
Geen kat? Geen nood! De vogels lusten dat kattenvoer ook en voor € 0,60 zal je hopelijk niet snel in de financiële problemen komen.
Een iets grotere mok (600 ml) is eigenlijk praktischer. Dan heb je water voor je maaltijd EN je koffie/thee/…. in één keer…. Wie weet…..
Jetboil
Ideaal voor 5-6 dagen ‘kokend water’ kokkerellen. Enorm energie effici
ent en ruimte besparend. Afhankelijk van hoeveel water er gekookt gaat worden, kies ik niet voor de mok zoals hierboven maar voor de Jetboil. In mijn geval is dat vaak als ik langer dan 3 dagen weg ga of meer water kook dan normaal.
Een erg efficiënte brander die IN de mok (1 liter capaciteit, aangeraden slechts maximaal een halve liter in te koken) past, waar ook een klein blikje gas in kan. Met een ‘190 grams’ blikje gas heb ik tot nu toe elke keer 10 liter water totaal kunnen koken in plaats van de ‘beloofde’ 12 liter.
Gas is echter bij wat koudere omstandigheden niet ideaal. Een blikje gas bewaren in de slaapzak en een isolatiematje (ondergrond) gebruiken zijn trucjes die van pas kunnen komen. De mok wordt aan de onderkant beschermd door een plastic beker (dubbele functionaliteit), rondom is een neopreen achtige huls die isoleert. Je brandt je handen niet/minder snel en de inhoud blijft langer warm. Een rubberdeksel die tijdens het koken er gewoon op kan blijven zitten en met drinkmogelijkheid maakt het compleet.
Met extra’s, als een adapter die ook in de mok past, kan de brander gebruikt worden met een andere pan. In mijn ogen doet dit het voordeel van compactheid te niet. Ook valt een deel van de efficiency weg indien je geen pan gebruikt met een vlamverdeler (zoals van Jetboil zelf). Een plastic voet vergroot het oppervlak zodat je kookopstelling redelijk stabiel staat, ook een ophangsysteem is verkrijgbaar. Zonder gaat echter ook prima!
Trangia Mess-tin
Voor lichtgewicht en toch kokkerel mogelijkheden, bijvoorbeeld op een kook/kampvuur(tje) of een supercat brander. Als je iets meer mogelijkheden wilt dan alleen water koken, toch lichtgewicht en niet duur dan kies ik de Trangia mess-tin (iets van € 10). Met olijfolie een eitje bakken zonder dat het (al te veel) aanbakt, spek, een hamburgertje, gaat allemaal prima. Ook ideaal als een ‘survival blikje’. Groot genoeg om zinnige uitrusting in op te bergen en daadwerkelijk te koken. Iets dat je in de ‘tabaksblikjes’ survival kit niet realistisch kunt doen.
Leger Mess-tins
Om uitgebreid te koken zonder al te veel pakvolume verlies op de Trangi-Jo
, Caldera Jo of gewoon op het vuur. De rechthoekige pannen heb ik ontdaan van het originele handvat. Een losse pannengreep blijft koel en scharniert niet als ik pannenkoeken of hamburgers op- en omgooi. Een beetje huisvlijt maakt een deksel uit het dikke aluminium folie van een bakvorm e.d.
Als brander is de Trangi-Jo (eigen ontwerp) hier ideaal bij. Vouwt plat op, weegt (huidige versie) 235 gram en is geschikt voor mijn Trangia alcohol brander, Primus Omnifuel (gas, benzine, diesel) en hout. Daarnaast fungeert de Trangi-Jo als potstand EN windscherm.
De Caldera Jo oogt fragiel (test model op de foto, DHZ versie van de Caldera Cone). De titanium folie constructie met in het totaal vier stalen ‘chopsticks’ is echter sterk genoeg en weegt slechts 109 gram. Lichter dus dan de Trangi-Jo, wel met dezelfde functionaliteit, alleen is dit rond op te bergen, bijvoorbeeld in een billycan, rondom een fles (water, olijfolie, alcohol, benzine e.d.).
Billy can
Een drie liter (aluminium) pan die ik boven het vuur kan hangen en het deksel als koekenpan kan gebruiken. Een groot formaat dat ik gebruik als ik voor meer dan alleen mezelf moet koken of veel sneeuw zou moeten smelten.
Behalve boven het vuur te hangen, is de pot uiteraard gewoon ook op alle branders te gebruiken. Eerlijkheidshalve moet ik hier er bij vertellen dat ik deze kookpot nog zelden gebruik. Het pakvolume is de grootste beperking voor mij.
Dutch Oven
Een complete houten keuken kist die in basiskampen thuis hoort als er voor vier of 
meer personen echt gekookt wordt. Naast een 6 quart (iets minder dan 6 liter) gietijzeren pan (Dutch Oven [DO] waar je brood in kunt bakken en allerlei andere heerlijke gerechten in kunt klaar maken zit er nog veel meer in de ‘Chuck box’.
De houten kist zelf is een kampstoel en opbergplek voor veel ‘keukenmateriaal’.
Op de bodem ligt een grill plaat met vier lange bouten die een verhoogde vuurbak kunnen vormen, de DO hangt daar dan boven met een driepoot, die je ter plekke van enkele takken maakt. Een haak om de eventueel hete en zware deksel op te tillen, een paar ‘las handschoenen’, een snijplank, mes, kupilka mok, DHZ theelicht lantaarn, zaklamp/radio, schepje (om hete kolen OP de deksel van de DO te plaatsen) en uiteraard de ‘Wolf Dutch Oven’ met georganiseerde inhoud. De triangel is een ‘extraatje’ om het kamp te laten weten dat het eten klaar is.
De georganiseerde inhoud van die DO
Een koekenpan met inklapbaar handvat, een standaard om de deksel op te laten rusten (boven de ‘vieze’ grond of in de kolen om alleen met de deksel van de DO te bakken/grillen), enkele RVS borden, een metalen schuurspons, [zwarte] theedoek, kookgerei als lepels en spatels, handgel, olijfolie en meer.
Branders
Nou heb ik al een beetje aangegeven welke branders (indien van toepassing) ik gebruik, toch nog even een korte opsomming:
- Esbit; DHZ
- Alcohol, DHZ of Trangia
- Gas, Jetboil of Primus Omnifuel
- Benzine [Coleman fuel e.d.] Primus Omnifuel
- Hout; kookvuur of houtbrander als de Trangi-Jo of Caldera-Jo
Let op, dit zijn slechts de branders die ik NU gebruik, ik heb andere branders (gas en vloeistof) gebruikt die ook zeker wel functioneerden. Zoektochten naar lichter, compacter, multifunctioneler en meer hebben mijn huidige keuze gevormd. Een overzicht is hier te vinden. Wie weet hoe de keuken er over vijf jaar uit ziet?!
Al die branders of kookvuren moeten uiteraard aangestoken worden, daarvoor heb ik minimaal de keuze uit drie mogelijkheden: aansteker (Bic), lucifers (waterproof) en een firesteel.
Soms op de bushcraft manier met berkebast, een vuurboog kooltje en meer, soms met een beetje ‘nood lampenolie’ uit een klein (50 ml) flesje.
Tot zo ver deel 1, deel 2 volgt (niet direct) met de (on) mogelijkheden over Eten & Drinken
Bedankt voor het lezen en tot de volgende keek.
Grtz Johan
Recent Comments